Ӗнер пирӗн республикӑра Раҫҫейри пекех Пӗрлехи сасӑлав кунӗ пулчӗ. Ун вӑхӑтенче вырӑнти хай тытӑмлӑх органӗсене хушма суйлав иртрӗ. Ҫавӑн вӑхӑтӗнче 82 мандат валли депутат суйларӗҫ. Суйлав иртмен муниципалитетсем те пулчӗҫ. Вӗсем — Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисем тата Элӗк районӗ.

Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев правительство пайташӗсемпе тунтикунсерен ирттерекен паянхи канашлура суйлав ыйтӑвне те хускатнӑ. ЧР Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫи Александр Цветков унта пӗлтернӗ тӑрӑх, 82 мандатран 81-шне «Пӗрлӗхлӗ Раҫсей» парти пайташӗ йышӑннӑ. Тепринче — нихӑш парти те тӑратман кандидат. Александр Цветков шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫакӑ республикӑра социаллӑ пурнӑҫпа политика тытӑмӗнче стабиллӗх хуҫаланнине пӗлтерет.

Ҫӗнӗ Шупашкарта пултаруллӑ ачасем валли центр хута ярасшӑн. Хальлӗхе ку ыйтӑва сӳтсе яваҫҫӗ кӑна-ха.

Центр пултаруллӑ ачасене тупса палӑртма, вӗсене пулӑшма, аталанма май парӗ. Физикӑпа математика, инженери, лингвистика вӗренӗвӗн аталанӑвӗн центрне тӑвасси, ку енӗпе ҫанӑ тавӑрса вӗренекен ачасем валли профильлӗ сменӑсем, конференцисем, олимпиадӑсем ирттересси те планра.

Халӗ проекта пурнӑҫлама ӑҫтан укҫа уйӑрас ыйтӑва сӳтсе яваҫҫӗ. Учрежденин ҫул-йӗр карттине те хатӗрлеҫҫӗ.

Пуҫӗпех мар-ха. Ҫитес ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн пирӗн ҫӗршывра аналог телекурава пӑрахӑҫлама тытӑнӗҫ. Ҫакӑ ҫӗнӗ ҫулти малтанхи вунӑ кунта пулса иртессине пӗлтереҫҫӗ. Раҫҫейӗн цифра аталанӑвӗн, ҫыхӑнӑвӑн тата массӑллӑ коммуникацисен министрӗн ҫумӗ Алексей Волин ТАСС информаци агентствин корреспондентне ҫитес ҫул Раҫҫей цифра телекуравӗ ҫине йӑлтах куҫассине пӗлтернӗ.

Ҫӗнӗ формата йышӑнас текенсен ятарлӑ приставка туянма тивӗ е ҫӗнӗ йышши телевизор илмелле.

Паянхи кун пирӗн республикӑра пурӑнакансен 99 проценчӗ пӗрремӗш мультиплекса пӑхайрать. Иккӗмӗш мультиплекса пысӑк хуласенче: Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарта — тата вӗсен ҫывӑхӗсенчи ялсенче пурӑнакансем ҫеҫ хальлӗхе йышӑнаяҫҫӗ. Ҫапах та Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн министерствинче иккӗмӗш мультиплекс кӑҫалхи ҫул вӗҫленнӗ тӗле республикӑри мӗнпур киле ҫитӗ тесе савӑнтарать.

Авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта «Солнце на спицах» (чӑв. Йӗп ҫинчи хӗвел) велочупу иртӗ. Вӑл 11 сехетре унти «Химик» культура керменӗ патӗнчи лапамра пуҫланмалла.

Старта тухнӑ республикӑри велочупуҫӑсем кайран Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑла ҫул тытӗҫ. Унта вӗсем Андриян Николаев летчик-космонавтӑн черетлӗ ҫуралнӑ кунне халалланӑ савӑнӑҫлӑ митинга хутшӑнӗҫ. Мухтавлӑ ентешӗмӗрӗн унти вил тӑпри ҫине чечек хурӗҫ, унти часавая кӗрсе тухӗҫ. Велочупуҫӑсене «Здравствуй, Индия» тата ытти фильма (космоса улӑхнӑ паттӑрсемпе паллаштаракан ӗҫсене) кӑтартӗҫ.

Кӑҫалхи, вун пиллӗкмӗш, велочупӑва Андриян Николаев Индире пулнӑранпа 55 ҫул ҫитнине те халалланӑ. Унта вӑл Валентина Терешковӑпа тата Валерий Быковский мӑшӑрӗпе Индира Ганди йыхравланипе кайнӑ.

Чӑваш Енри пушар хуралӗн ӗсченӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри хӑш-пӗр вӗренӳ учрежденийӗ ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗр мар.

Ҫӑлавҫӑсем 439 шкулпа 340 ача пахчине, аслӑ пӗлӳ паракан 14, вӑтам ятарлӑ пӗлӳ паракан 27 заведенине, тӑлӑх ачасен 3 центрне тата хушма пӗлӳ паракан 104 организацие шута илнӗ.

Пушар надзорӗ мӗнпур организацирен 859-шне, е 93 процентне, ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ валли хатӗр тесе йышӑннӑ. Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче 257 кӑлтӑк тупса палӑртнӑ, должноҫри 80 ҫынна явап тыттарнӑ.

Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗр маррисем — ҫичӗ организаци. Ҫавсен шутӗнче — Шупашкарти строительство тата хула хуҫалӑхӗн техникумӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Маленькая страна» (чӑв. Пӗчӗк ҫӗршыв) 1-мӗш ача пахчи, Элӗкри И.Я. Яковлев ячӗллӗ вӑтам шкул, Комсомольскинчи 2-мӗш вӑтам шкул, Муркаш районӗнчи Шомикри вӑтам шкул, Улатӑрти 2-мӗш вӑтам шкул тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 2-мӗш вӑтам шкул.

Ҫӗмӗрлери 2-мӗш вӑтам шкулта юсав ӗҫне юпа уйӑхӗн 25-мӗшӗ тӗлне ҫес вӗҫлӗҫ. Унччен ачасем урӑх шкулсене ҫӳрӗҫ.

Ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Чӑваш Ен спортсменки Лана Прусакова Ҫӗнӗ Зеландире иртнӗ ӑмӑртура пӑхӑр медаль ҫӗнсе илнӗ. Вӑл фристайл енӗпе иртнӗ тупӑшура биг-эйр дисциплинӑра ӑмӑртнӑ.

«Эпӗ ҫӗнтерессе шаннӑччӗ. Анчах чӗркуҫҫине суранлатрӑм, паян сикмешкӗн хама лайӑх туймарӑм. Ҫапах эпӗ виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑшӑн савӑнатӑп», - тенӗ Лана ӑмӑрту хыҫҫӑн.

Ҫурла уйӑхӗн 29-мӗшӗнче тупӑшӑвӑн тепӗр тапхӑрӗ иртӗ. Ҫӗнӗ Шупашкар хӗрӗ Лана Прусакова унта хӑйӗн яланхи дисциплининче – слоупстайлра – ӑмӑртӗ.

Раҫҫейӗн Федераци Канашне Чӑваш Енрен суйланнӑ Вадим Николаев Ҫӗнӗ Шупашкара лашапа ӗнер ҫитнӗ. Ҫук хӑй утланса ларса е урхамаха кӳлсе мар-ха. Спутник-хулана ӑйӑра вӑл парнелӗх илсе ҫитернӗ. Чӗлхесӗр янавара ӑҫтан илсе килнине тата унӑн ӑратне, шел те, пӗлместпӗр. Шӑмат кун Ҫӗнӗ Шупашкар 58 ҫул тултарнине уявланӑ. Хулари тӗрлӗ лапамра ҫав ятпа хаваслӑ мероприятисем иртнӗ. Уявӑн савӑнӑҫлӑ та официаллӑ пайӗ А.Г. Николаев ячӗллӗ стадионта каҫ кӳлӗм иртнӗ. Унта тӗрлӗ тӳре-шара: республика ертӳҫинчен пуҫласа депутатсем таранах — пуҫтарӑннӑ.

Вадим Николаев хулари лаша спорт шкулне ӑратлӑ ӑйӑр парнеленӗ. Ҫавна ҫирӗплетекен сертификата вӑл унтисене уявра, хула ҫыннисен умӗнче, сцена ҫине хӑпарсан тыттарнӑ.

Ҫак инкек кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта пулса иртнӗ. Ҫавӑн чухне унта 16 хутлӑ нумай хваттерлӗ ҫурт хӑпартма пуҫланӑ. Объектӑн ҫӳлти хутне хӑпарма строительсем валли картлашка евӗр вӑхӑтлӑх сооружени йӗркеленӗ. Ҫавӑн тӑрӑх рабочисем стенасене ӑшӑтмалли хатӗрсем хӑпартнӑ. Шӑпах ҫав вӑхӑтра сооружени ишӗлсе аннӑ та 56 тата 44 ҫулсенчи икӗ арҫын ӳкнӗ. Ҫуллӗ ҫӗртен ҫӗре ишӗлсе аннӑскерсем хытах аманнӑ. 56 ҫултин сывлӑхне вӑтам сиен кӳнӗ тесе хакланӑ тухтӑрсем, 44-ринне — йывӑр сиен.

Инкек сӑлтавне РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн специалисчӗсем тӗпчеме пуҫланӑ та вӑхӑтлӑх сооружение йӗркеллӗ ҫирӗплетменни тата ытти кӑлтӑк ҫиеле тухнӑ. Уншӑн строительство организацийӗн тӗп инженерне явап тыттарма йышӑннӑ. Пуҫиле ӗҫе Ҫӗнӗ Шупашкарти суд ҫывӑх кунсенче пӑхса тухӗ.

Чӑваш Енри хуласенче «Кӗр парнисем» ярмӑрккӑ ӗҫлеме пуҫланӑ. Ҫак тапхӑрта республикӑри аграрисене пахча-ҫимӗҫе сутмашкӑн тӳлевсӗр вырӑнсем уйӑрса парӗҫ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта ярмӑрккӑ ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнчен пуҫласа юпан 25-мӗшӗччен ӗҫлӗ. Шупашкарта, Улатӑрта, Ҫӗмӗрлере, Канашра вара аграрисен пахча ҫимӗҫне ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗччен туянма май пулӗ.

Ярмӑрккӑна канашлура ЧР ял хуҫалӑх министрӗпе Сергей Артамоновпа сӳтсе явнӑ. Унта тӳлевсӗр вырӑнсем ӑҫта пуласси пирки калаҫнӑ.

Шупашкарта тӗп лапамсем «Мадагаскар» суту-илӳ комплексӗ ҫывӑхӗнче тата «Николаевски» суту-илӳ комплексӗнче ӗҫлӗҫ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта тӳре-шарапа полицейскисем рейда тухнӑ. Вӗсем фанфурик ӑҫта сутнине тӗрӗслесе ҫӳренӗ.

Рейд вӑхӑтӗнче темиҫе аптекӑна тӗрӗсленӗ, киосксене те кӗрсе курнӑ. Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче спиртлӑ шӗвек сутнӑ тӗслӗхсене тупса палӑртнӑ. Сӑмах май, Шупашкарта тӗрлӗ тутӑллӑ тата шӑршӑллӑ спирт шӗвекӗсене сутма пӑрахнӑ иккен, асептолинпа одеколон ҫеҫ юлнӑ. Ҫапах ӗҫкӗҫсем ӑна та тиркемеҫҫӗ.

Рейд вӑхӑтӗнче фанфурикпа туслӑ ҫынна тӗл пулнӑ. Полицейскисемпе тӳре-шара унран объяснительнӑй илнӗ.

Фанфурик сутнӑ киосксемпе аптекӑсен тӗлӗшпе протокол ҫырнӑ. Кунашкал тӗслӗхсене тупса палӑрта енӗпе малашне те ӗҫлӗҫ.